Liên tiếp trong 2 vụ lúa ĐX 2013-2014 và HT 2014, nhiều người nông dân đã mua phân, thuốc trọn gói theo hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật Cty về sử dụng nhưng kết quả lại không như mong muốn.
Trong vụ HT 2014, anh Nguyễn Út Nhỏ, ở ấp Hòa B, xã Hòa Lợi (Giồng Riềng, Kiên Giang) đã mua và sử dụng sản phẩm của Cty TNHH Hóa nông Lúa Vàng (Cty Lúa Vàng, trụ sở tại TP. HCM) để sử dụng nhưng dịch bệnh vẫn xảy ra, ruộng lúa bị thiệt hại nghiêm trọng.
Theo anh Út Nhỏ, vụ HT 2014 anh đã mua một số sản phẩm của Cty Lúa Vàng về sử dụng cho lúa, trong đó có thuốc trừ sâu Sulfaron 250EC trên diện tích 2,6 ha. Đây là loại thuốc được Cty giới thiệu là “Diệt sâu cuốn lá tốt nhất hiện nay. Phòng trị nhện gié và sâu đục thân”.
Chi cục BVTV Kiên Giang cũng kết luận chủ ruộng đã sử dụng “đúng thuốc đặc trị nhện gié”, “đúng lúc”, “đúng liều lượng và lượng nước cần phun”. Nhưng chủ ruộng chỉ phun sương trên lá lúa, không phun vào phần bẹ lá lúa - nơi nhện trú ẩn nên hiệu quả kém. Tức là chủ ruộng đã sử dụng không đúng cách. Dựa vào kết luận đó, Cty đã từ chối bồi thường thiệt hại cho nông dân.
Anh Út Nhỏ bức xúc: “Tôi pha 2 gói Sulfaron (15 ml/gói)/bình 25 lít, phun 2 bình/công (1.296 m2) và phun bằng bình máy, áp lực phun rất mạnh thì không thể nói là phun sương trên lá lúa được. Trong khi đó, cũng phương pháp phun này nhưng tại sao những diện tích sử dụng thuốc của Cty khác lại không bị thiệt hại?”.
Một số hộ khác trong xã Hòa Lợi cũng bị thiệt hại. Ông Bảy Thắng (Trần Văn Thắng) ở ấp Hòa Hiệp có hơn 10 ha ruộng lúa, trong đó có 2,6 ha vụ HT 2014 sử dụng thuốc của Cty Lúa Vàng bị thiệt hại năng suất đến 60%.
Ông Bảy Thắng buồn rầu: “Đi dự hội thảo nghe giới thiệu về thuốc trừ bệnh thế hệ mới CureGold & Physan hay quá nên tôi đã mua về sử dụng. Dù đã làm đúng theo khuyến cáo của cán bộ Cty nhưng ruộng vẫn bị bệnh đạo ôn cổ bông rất nặng. Cty có cho người xuống kiểm tra nhưng đến giờ cũng chẳng thấy họ bồi thường gì”.
Loại thuốc mà ông Bảy Thắng sử dụng được Cty giới thiệu nghe rất “kêu”: Sản phẩm đầu tiên và duy nhất tại Việt Nam “đặc trị 6 bệnh và 3 dưỡng”. Vừa là thuốc trừ nấm bệnh, vừa là thuốc trị vi khuẩn, vừa là thuốc kích thích sinh trưởng. Tin vào những lời giới thiệu này mà gia đình ông Bảy Thắng đã bị thiệt hại.
Ông Bảy Thắng, anh Út Nhỏ chỉ là một trong nhiều hộ nông dân đã tin vào lời giới thiệu của nhân viên các Cty kinh doanh phân bón, thuốc BVTV để rồi “tiền mất, lúa thất”.
Trái quy định?
TS. Trần Quang Giàu, Chi cục trưởng Chi cục BVTV Kiên Giang, cho biết, theo quy định, Cty chỉ được đăng ký thuốc BVTV riêng, chất kích thích sinh trưởng riêng, phân bón lá riêng, không được đăng ký chung trong cùng một sản phẩm. Cùng một hoạt chất nhưng có thể đăng ký là thuốc hoặc là chất kích thích sinh trưởng, nhưng không được gộp chung.
Chẳng hạn thuốc trộn giống để phòng trừ một số loài sâu rầy gây hại ban đầu nhưng nhà SX lại giới thiệu thêm các tính năng như làm cho mầm khỏe, ra rễ nhanh… là sai. Hay như thuốc trị bệnh mà giới thiệu thêm tính năng xanh lá, đứng lá… là trái với quy định. Thuốc trừ rầy nâu mà giới thiệu phòng trị bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá là không được, mặc dù rầy nâu là vật trung gian truyền bệnh.
Thế nhưng không hiểu sao Cty Lúa Vàng vẫn có thể đăng ký và lưu hành rộng rãi sản phẩm CureGold & Physan với tính năng 9 trong 1.
CureGold & Physan được giới thiệu là đặc trị bệnh và vi khuẩn với 6 loại bệnh quan trọng trên lúa là: đạo ôn cổ bông, lem lép hạt, đốm vằn, vàng lá, cháy bìa lá, thối hạt gây lép vàng; còn 3 dưỡng là: dưỡng lá, dưỡng cây, dưỡng hạt. Liệu sản phẩm được giới thiệu như vậy có trái với quy định của Cục BVTV?